w

Mówienie „tobie” i „ciebie”, zamiast „ci” i „cię”, nie sprawia, że brzmisz mądrzej

Mówienie "tobie" i "ciebie", zamiast "ci" i "cię", nie sprawia, że brzmisz bardziej elokwentnie tobie ciebie
Jaka jest różnica między "tobie" a "ci" i "ciebie" a "cię"?

Powtórzmy to jeszcze raz: mówienie „tobie” i „ciebie”, zamiast „ci” i „cię”, nie sprawia, że brzmisz bardziej elokwentnie. Dlaczego? Wyjaśniamy.

„Chciałbym powiedzieć tobie, że…”, „Zapraszam ciebie do…”, „Czy sprawia to tobie frajdę?”. Dziś zmierzymy się z błędnym (tak, błędnym) przekonaniem, że zastępowanie form „ci” i „cię” formami „tobie” i „ciebie” uszlachetnia naszą wypowiedź. Niestety, jest zupełnie na odwrót.

ciebie czy cię
Ciebie czy cię, tobie czy ci

Mówienie „tobie” i „ciebie”, zamiast „ci” i „cię”. Dzięki temu brzmisz bardziej elokwentnie?

Tekst ten nie powstałby, gdyby nie audycja radiowa, podczas której prowadząca notorycznie zwracała się do słuchaczy per „tobie” i „ciebie”. Samo używanie tych form nie może być oczywiście uznane za błąd. Szkopuł jednak w tym, by korzystać z nich w odpowiednich sytuacjach.

Zacznijmy od obalenia pewnego mitu, w który, niestety, wierzą chyba nawet najbardziej doświadczeni mówcy, dziennikarze czy PR-owcy.

Uwaga: formy „tobie” i „ciebie” nie są grzeczniejsze lub bardziej uprzejme od form „ci” i „cię”. Nie świadczą również o większej elokwencji osoby, która je wypowiada. Nie sprawiają, że brzmimy bardziej dostojnie i inteligentnie. Po prostu w niczym nie przewyższają dwóch pozostałych form.

Ciebie czy cię, tobie czy ci?

Jaka jest więc różnica i czy „tobie” i „ci” oraz „ciebie” i „cię” można używać zamiennie? Odpowiedź jest stosunkowo prosta. Zacznijmy od tego, że różnica między tymi formami polega na akcencie. Formy „cię” i „ci” nie są akcentowane, w odróżnieniu od form „tobie” i „ciebie”, które są akcentowane.

W praktyce oznacza to, że kiedy chcemy nadać akcent na osobę, do której się zwracamy, użyjemy form „tobie” lub „ciebie”, natomiast w pozostałych sytuacjach skorzystamy z „cię” i „ci”? Pokażmy to na przykładach.

Zaimki nieakcentowane:

  • Kocham cię! Kocham ciebie
  • Chcę ci powiedzieć, że… Chcę tobie powiedzieć, że…
  • Ile pieniędzy mam ci oddać? Ile pieniędzy mam tobie oddać?
  • Może ktoś cie podwiezie? Może ktoś ciebie podwiezie?

W powyższych przykładach kładziemy akcent nie na osobę, lecz na to, co faktycznie chcemy jej przekazać, czyli kolejno: że kochamy, że chcemy coś powiedzieć, zapytać o coś konkretnego itd. Spójrzmy teraz na poniższe przykłady.

Zaimki akcentowane:

  • Nie kocham Pauliny, tylko ciebie! Nie kocham Pauliny, tylko cię!
  • Nikomu jeszcze nie mówiłem, ale tobie mogę… Nikomu jeszcze nie mówiłem, ale ci mogę…
  • Pawłowi oddałem 50 złotych, a ile pieniędzy mam oddać tobie? Pawłowi oddałem 50 złotych, a ile pieniędzy mam oddać ci? 
  • Wczoraj zawiozłaś Michała na imprezę, może dziś ona podwiezie ciebie? Wczoraj zawiozłaś Michała na imprezę, może dziś ona podwiezie cię? 

Jak widać, formy akcentowane „tobie” i „ciebie” najczęściej występują w zdaniach przeciwstawnych (np. „ufam jej, nie tobie”). Używamy ich wyłącznie wtedy, gdy pada na nie akcent logiczny.

polub na facebooku ilewieszpl

Mówienie „tobie” i „ciebie”, zamiast „ci” i „cię”, nie sprawia, że brzmisz mądrzej

Powyższe przykłady dowodzą doskonale, że obu form nie powinniśmy używać zamiennie. Co więcej, nadmierne korzystanie z form akcentowanych nie sprawia, że nasza wypowiedź brzmi bardziej starannie czy inteligentnie. Przeciwnie, pokazujemy w ten sposób swoją nieznajomość języka polskiego i (wbrew temu, co może nam się wydawać) brzmimy śmiesznie i groteskowo.

Interesujesz się językiem polskim? Spróbuj rozwiązać nasze quizy:

piotr marek

Dodane przez Piotr Marek

Jestem pasjonatem piłki nożnej, miłośnik dobrej książki. Godzinami potrafię analizować przegrane mecze "moich" drużyn i krótkie formy autorstwa Julio Cortázara. Na ile-wiesz.pl tworzę quizy z wiedzy ogólnej, sportu i geografii, ale żadna kategoria mi nie straszna. Chcesz się skontaktować? Napisz wiadomość e-mail: piotrek@ile-wiesz.pl.

Quizy wiedzy - dlaczego powinieneś je rozwiązywać?

Quizy wiedzy dają lepsze efekty niż prace domowe. Dlaczego?

QUIZ: Iga Świątek

Iga Świątek – QUIZ. Co wiesz o Idze Świątek?